PrzeMal

no ja doszedłem do tego że muszę przebudować trochę instalację w kotłowni, no i skończyć docieplenie wraz z stolarką zewnętrzną. Okna zamawiałem właśnie 3 szybowe w ramach 7 komorowych. Najgorzej salon bo tu prawie cała ściana ma być przeszklona wraz z narożnikiem ... Przy wyjściu tarasowym planuję konwektor kanałowy a pod oknami grzejniki. No i obecnie czekam na wycenę przebudowy wraz z nowym dachem,. Jeśli mi to styknie finansowo to za 2 lata powinienem mieć ogarniętą całość, tj remont i te cholerne spalanie ;) A przyszłą zimę pewnie spędzę w bloku :) Pozdrawiam - Przemo

Zgadza się, jest deflektor. Jest to kocioł przerobiony. By zamontować ruszt wodny palenisko jest w znaczny sposób obniżone by go zmieścić. Gdyby nie ten ruszt, to wymiennik górny byłby bliżej paleniska, bo raz że ono poszłoby do góry, a i górny wymiennik uległby zmianie. Są kotły bez deflektora, bo temp do dopalania gazów uzyskuje się bez problemu w górnej części komory spalania. W kotłach zasypowych, a z takim miałem styczność jakieś 30 lat temu, nie miałem żadnego deflektora i w piecu było idealnie. U mojego przyjaciela jednak musieli taki dać bo nie dawali sobie rady, zarówno z paleniem jak i sadzami zalegającymi kocioł i komin. Jednak nie o deflektor tu chodzi a o ruszt wodny, który sorry ale ja za niego bardzo dziękuje. Już nigdy w życiu nie chcę go widzieć u siebie jak i u sąsiadów. Mam wspaniałe dzieci i wnuki i zależy mi na ich zdrowi, więc będę się starał maksymalnie wpłynąć na to by ich nie truć. Oczywiście wszystko w ramach rozsądku, bo przerost formy nad treścią również nie jest zdrowy. A te dane do mnie najbardziej przemawiają: "...Wymowne są wyniki badań emisji pyłu z kotła retortowego z wodnym rusztem awaryjnym (zawartość pyłu w spalinach 180 mg/m³) oraz tego samego kotła po przeróbce polegającej na usunięciu awaryjnego rusztu wodnego (zawartość pyłu w spalinach 60 mg/m³). Bez wielkiego błędu można twierdzić, że 180-60 = 120 mg/m³ spalin to sadza ulatująca kominem z kotła wyposażonego w awaryjny ruszt wodny...." cytat za: dr inż. Jacek Zawistowski Ile jest tego w kotle, miałem ostatnio nie raz możliwość zobaczyć i wymiatać ... Później wystarczy wyczyści sobie nos by zobaczyć czym się oddycha w kotłowni. Pozdrawiam.

Powiem szczerze, aż niewiarygodne osiągi. Pozostaje tylko pogratulować. Czy kaloryczność masz zgodnie z deklarowaną na węglu? Nie wiem jak to jest, bo ja jak ustawię od 30 do 35/7% max powietrze, to wówczas mam nadmuch od 23 do 27%, jak ustawię 25% to większość czasu wieje mi poniżej 25% Minimalne powietrze zaczyna reagować, to dopiero jak się robi w okolicach od -5 do zera i powyżej. Domyślam się że dom masz nowy więc już i technologia budowy bardziej energooszczędna i tu merze tkwić sedno małego spalania. U mnie niestety ocieplenie nie skończone, do wymiany jeszcze trzy stolarki zewnętrzne, no i myślę że jednak dołożę na dachu jakąś styropapę albo coś innego. To się jednak wyjaśni wkrótce, bo może porwę się na cały dach nowy to wówczas lepiej go docieplę od tego co mam obecnie.

Jak dla mnie, to ochrania on tylko i wyłącznie palenisko awaryjne - ruszt wodny. Po drugie ponieważ temp tego rusztu jest bardzo mała od tej która jest potrzebna do prawidłowego spalania daje się deflektor by wymusić dopalanie spalin, gazów. Niestety, jednocześnie zakłócamy prawidłowe spalanie na palniku i mamy tylko kłopoty przez nisko zawieszony deflektor. Albo spieki albo niedopały i masakrycznie dużo straconego czasu by to wszystko ogarnąć. Polecam tę lekturę koledze. Pozdrawiam PrzeMal

@ wadus wg tego co widzę na fotce to coś tu nie gra, bo tam jest 13kg/dobę a piszesz że 30 kg na dwa dni ... daje to raczej 2kg więcej To jaki masz potencjał w takim razie ustawiony, bo jak tam zaniżysz to masz natychmiast rozbieżności w spalaniu. Ile metrów ogrzewasz, że potrzebujesz na parterowy dom aż 19kW? Wydaje mi się że w tym też tkwi niska modulacja mocy pieca. Jeśli ja ustawię 20kW to też wykresy robią mi się poniżej 50% ale tu nie o to przecież chodzi by oszukiwać samego siebie, bo dobre samopoczucie, zyskujemy wtedy gdy mniej wydamy na paliwo a nie gdy wykres nam się będzie podobał. Przy nastawie wiatru 35%, dmuchawa osiąga średnią moc podobną do Twojej, tj od 23% do 28%, niestety ale małe spieki i tak mi się tworzą, nie są to jednak kalafiory jak kiedyś lub koks, który ostatnio mi się produkował :) gdy za mało wiałem. No ale dzisiaj już wiadomo że to była wina palnika który był trefny, Mówisz że nie widzisz problemu z rusztem wodnym i że Ci nie przeszkadza. Nie wiem czy miałeś okazję widzieć jak się pali w piecu bez niego. Jest to coś nieporównywalnego. Płomień uzyskujesz wysoki, możesz nawet zrezygnować z deflektora, który jednak zatrzymuje to co powinno iść w górę, no ale nawet gdy jest to może być wyżej i nie kisi nad paleniskiem wysokiej temp, co wpływa na poprawę spalania gdyż nie tworzą Ci się spieki i żużel, czyli można trochę mocniej dmuchnąć. I Jeszcze jedno, lekko ponad 400m2 w domu piętrowym ogrzewanym piecem z podajnikiem wielkości mojego kotła, mający ok 6-8 lat i spalanie na poziomie 30 do 35kg na dobę ... Dom budowany w latach 60, przebudowany kilka lat temu. W sumie jakoś tak jak był wymieniany piec. Tak więc osobiście uważam ten ruszt za niewypał i to z kilku powodów. To jest jednak moja prywatna ocena i jak to mówią (podpisuję się pod tym) jak coś jest do wszystkiego to raczej będzie do niczego. Nie to jest jednak klu tego wątku, więc nie ma co o tym tutaj dyskutować, bo śmiecimy ;) Podaj swoje ustawienia, bo naprawdę mnie one zaciekawiły, moc kotła, podajnik, powietrze i paliwo. Oczywiście jeśli mogę o to prosić. Pozdrawiam Przemo.

Palenisko awaryjne na ruszcie wodnym to jest jedna wielka ściema. W celu marketingowym wymyślili ten badziew by się kotły z podajnikiem sprzedawały, bo ludziska chcieli mieć na czym śmieci i odpadki spalać. Prawda jest taka, iż przez ten ruszt trzeba mocniej dmuchać i utrzymywać wyższą temp na kotle, a to z kolei wiąże się ze spiekami które powstają na węglu mocno koksującym. Jak temp się obniży lub nie damy porządnego wiatru to z kolei mamy kocioł tak zapaskudzony sadzami, że praktycznie co dziennie trzeba by wymiatać go aby utrzymać jakąś przyzwoitą sprawność energetyczną. Po za tym gdy się patrzy na kotły z kl.5 to jakoś nie widać żadnych rusztów bo inaczej by nie miały taj klasy. Nie jestem *** ekologiem ale uważam że można zachować trochę przyzwoitości i nie smrodzić i wypluwać z komina syf jaki się gromadzi przy złym spalaniu. W ramach awaryjnego rusztu godziłbym się za to na ruszt żeliwny/stalowy, który można zdemontować na czas gdy jest nie potrzebny. Po za tym, ruszt wodny to dodatkowa ilość spawów, a to jest przyczyna szybszego zużywania się kotła. Nie wiem jeszcze jaki bym wybrał (jakiego producenta) na pewno jednak dobrze się przyjrzę każdemu następnemu kotłowi. Masz rację, że popielnik to porażka, uchylność drzwiczek mogłaby być większa, no ale niestety, ja akurat nie miałem możliwości oglądania kotłów. Kupując kocioł nie było mnie w kraju i wszystko załatwiałem telefonicznie, łącznie z montażem, który został tak przeprowadzony i za taką kasę że aż się dziwię że tak się dałem wydymać. No cóż, jeden z problemow inwestorów, którzy zaufają ofercie i wykonawcom. Dzięki temu jednak nauczyłem się znowu czegoś innego w kwestii ogrzewania i chociaż nie wydałem na badziew raz takiej kasy, a jak wiesz kotły potrafią i powyżej 10tyś kosztować. Tak więc obecnie zaczynam robić projekt instalacji CO samemu, który dam do weryfikacji odpowiednim znawcom i dopilnuję tego by wykonawcy instalacji zrobili mi to dokładnie tak jak sobie będę tego życzył. A na razie pali się nieźle, choć spalanie wzrosło po spadku temp. ale w kotle siwiutko żeby nie powiedzieć czyściutko ;) i trochę spieków. Wykresiki prawie proste bez znacznych skoków pików, co prezentuję poniżej. Pozdrawiam wszystkich "palaczy"

Witam. Po dłuższej przerwie mam nadzieję na uspokojenie moich nerwów i trochę spokoju, jak u niedźwiadków w porze zimowej ;) Ostatni tydzień spędziłem na paleniu w kotle, wykorzystując do tego ruszt wodny, zwany paleniskiem awaryjnym. Drugi raz nie popełniłbym błędu i nie byłoby mowy o takim rozwiązaniu. No ale jak to mówią człowiek całe życie się uczy, szkoda tylko że to tyle kosztuje. Gdyby był ktoś zainteresowany z moich okolic to bez żadnej przykrości odsprzedam swój kocioł, ale bez sterownika, bo ten uważam za dobry i rozsądny. Nie mogłem palić z pomocą podajnika, gdyż rozmontowałem palnik w celu ponownego uszczelnienia i ustawienia wg zaleceń producenta kotła. W ostatniej chwili przeglądając różne fora internetowe, trafiłem na muratorze na dyskusję o palnikach i padła tam nazwa producenta, którego wyroby przypominały mój palnik (koronkę żeliwną) który właśnie miałem wkleić. Skontaktowałem się z nim i przesłałem mu zdjęcia tej mojej koronki. Panowie, gdyby wszyscy tak reagowali jak ta firma, to życie byłoby piękne. Telefon zwrotny miałem dosłownie w 5 min po wysłaniu maila, z wielkimi przeprosinami że coś takiego jak ten palnik mi się przytrafiło. Palnik po prostu nie miał prawa opuścić zakładu. Błąd ludzki spowodował moje kłopoty i to że spędziłem prawie półtora miesiąca w kotłowni męcząc się z nowym piecem, który miał mi ułatwić w dotychczasowym ogrzewaniu domu, a zamiast tego miałem katorgę. Producent kotła, mnie po prostu zlał i rżnął głupa, że niby wszystko jest OK i palnik mam se obrócić, choć doskonale wiedział że palnik jest trefny, bo dostał również fotki, za nim skontaktowałem się z producentem zespołu podajnikowego. Informacyjnie, dodam że palnik wklejony został zgodnie z zaleceniem jego producenta na zwykły silikon o temp bodajże +3600C, (kolor czerwony). Nie zalecał tego czarnego do 1500/16000C bo jednak po jakimś czasie pęka i się rozszczelnia, przy grubych warstwach nakładania, a takie są w tych palnikach. Po prawie dwóch dobach palenia, nie zauważyłem by się coś z nim działo. Wokół koronki nic się nie topi i nie spala. Czekałem 24h na całkowite wyschnięcie, choć sugerowano mi że mogę zacząć prędzej palić. Po pierwszej dobie, spalanie miałem dość wysokie, żeby nie powiedzieć że bardzo duże, 20kg/dobę Obecne ustawienia na SKZP, po kolejnej dobie spalania: Modulacja: Max 100% Min 10% Podtrzymanie 60 min. Paliwo: 27,7 Mj korekta -10%, deklarowana wartość węgla 26 do 28Mj Powietrze: Max 33% z korektą w dół obecnie 30% Min 15% Podajnik: Potencjał 16kg/h sprawdzone przezemnie osobiście podawanie 3s. Moc kotła wg parametrów tj. 12kW Temp zadana na kotle 530C na powrocie podobna. Spalanie pomału spada. Obecnie zeszło do 16,9kg/dobę przy czym na zewnątrz utrzymuje się ok -5,50C W popielniku na początku sam popiół. Później dołączyły drobne i średnie spieki, oraz kilka większych, dlatego dałem korektę -3% max powietrza. W kotle .... siwo :) wyczystka robi się pomału popielata. Nie chcę zapeszyć, ale zaczyna się robić interesująco, co nie oznacza bym nie sprzedał kotła :) Po prostu wolę Mercedesa od VW ;) mietki mają lepszy serwis a VW to taki dla ciemnego ludu, który wszystko kupi. Tak więc Pan Robert dzięki swojemu podejściu właśnie stracił pierwszych 8 potencjalnych klientów. Jeden to ja i 7 moich znajomych, a moi znajomi mają też znajomych itd ... ;)

Horror to byś miał jakby Ci się kocioł na maxa rozkręcił :D Prawdopodobnie kocioł osiągał temp zadaną, uzależnioną od histerezy i przekroczył czas podtrzymania. Nic strasznego się nie stało,.

Co zyskasz? Moim zdaniem duży spokój, keinen nerwen, dzięki możliwości obserwowaniabnp. z salonu tego co się dzieje w kotle.Po nabraniu wprawy gdy spojrzysz na wykresy odrazu wiesz co się dzieje w piecu i możesz skorygować parametry. Do tego tak jak obecnie w moim przypadku, palę na ruszcie awaryjnym i nie muszę siedziedzieć w kotłowni i pilnować temperatur na piecu w kominie i na obiegu, a palenie na tym ruszcie to naprawdę nie lada wyczyn szczególnie jak piec mały bo wkręca się na obroty niesamowicie. Dodatkowo masz automatyczne sterowanie procesem spalania dzięki wykorzystywaniu czujnika temp w tym panelu. Pompa CO będzie się załączać gdy czujnik na panelu zanotuje spadek temp poniżej minimum. Do tego możesz z salonu decydować które pompy w danym momencie załączać a to się przydaje gdy wystąpi awaria. Jest dużo plusów, jednym z nich że nie trzeba biegać tam i nazad do kotłowni i to jeszcze gdy trzeba wyjść na zewnątrz, a tak właśnie mam. Dzięki temu w domu zero pyłu i smrodu od pieca :) Pozdrawiam Wysłane z mojego Z520 przy użyciu Tapatalka

nie ma żadnego wpływu, ma za to wpływ na zadaną temp w kotle.

Tak paliłem. Bardzo sobie chwalę ten sposób. Piec normalnie moduluje, tyle że się często odstawia gdy nie ma spadków temp. w mieszkaniu. Obowiązkowo coś do ochrony powrotu musi non stop pracować, bo inaczej po kilku godzinach odpoczynku kotła zalewasz go zimną wodą z całego układu i później ciężko mu się podnieść. U mnie obieg CWU robi za ochronę. Pompa CO załącza się przy spadku zadanej temp. i wyłącza się po jej osiągnięciu, dzięki temu trochę na prądzie zaoszczędzam. Na ochronę powrotu, po sezonie, zastosuję albo sprzęgło albo jakąś małą kilku watową. Uważam że gdy nie ma dużych spadków temp na zewnątrz, oraz gdy nie ma mrozów, to jest to rozwiązanie bardziej ekonomiczne. Natomiast na noc gdy temp bardzo ostrą lecą w dół, wówczas warto dać pracę ciągłą, bo piec potrafił mi się odstawić na 4 do 6 godz. a to przy niskiej temp nie jest pożądane. Dołączony mam czujnik zewnętrznej temp. i podłączony jako "pogodówkę", ale to jest raczej jako bajer, zbyt duże rozbieżności do skalibrowania, ale u mnie wisi on na 25m przewodzie 0,52 Obecnie palę na ruszcie wodnym, i walczę z nadmierną temp na kotle i w kominie ;) spalanie 20kg na dobę orzecha I.kl z dodatkiem groszku ... Te wszystkie ruszta awaryjne to też taki pic na wodę fotomontaż, no ale jest w razie by co :) PS Przy użyciu czujnika temp w sterowniku pokojowym, musisz w pokoju w którym on dokonuje pomiarów rozkręcić na maxa głowicę termostatyczną.

Łojtam łojtam, zaraz wyostrzył :) Taki sobie żarcik sytuacyjny, myślę że bez urazy ...

Sorry, że zapytam, ale czy coś nie działa w obecnym sofcie? Czegoś brakuje?

ten popielaty kabel, w pierwszym rzędzie od dołu i pierwszy od lewej krawędzi jak patrzysz na wyświetlacz, WYSTARCZY GO WYJĄĆ ... ;)

Średnia spalania wyliczana jest z doby, a następnie sterownik koryguje spalanie całkowite. Wyliczenie dobowe jest liczone na podstawie obrotów "żmijki", tak przynajmniej wynikało to z rozmowy jaką prowadziłem z autorem sterownika, a przynajmniej tak to zrozumiałem.

@ carlo chyba się nie rozumiemy. Tu nie chodzi o programowanie wg daty, bo to nie jest potrzebne, akurat mnie. Ustaw sobie w T1 kilka dni w określonych godzinach temp ekonomiczną a w T2 z temp komfortową w tych samych dniach i godzinach. Następnie spróbuj ustawić to co jest w pamięci T1 To się nigdy nie uda bo sterownik nie podejmie pracy z ustawieniami ekonomicznymi i tu uważam że jest błąd. Jednak jeżeli tak ma być, to T3 i T4 praktycznie stają się zbędne, bo zawsze komfort ma priorytet w ustawieniach gdy pokrywają się dni tygodnia i godziny. Przykład: T1 Sobota akurat pracująca więc masz przerwy na pracę ekonomiczną od 00:00 do 07:00 temp ekonomiczna od 07:00 do 09:00 temp komfort od 09:00 do 16:00 temp ekonomiczna od 16:00 do 22:30 temp komfort od 22:30 do 24:00 temp ekonomiczna T2 Sobota masz wolną i chcesz mieć cieplej cały dzień, od 00:00 do 08:00 temp ekonomiczna od 08:00 do 22:30 temp komfort od 22:30 do 24:00 temp ekonomiczna Możesz tak sobie zaplanować pod T1 i T2 cały tydzień i zobaczysz że to jest nie możliwe, gdyż zawsze gdy wybierzesz T1 to w godzinach gdy kocioł ma pracować z temp ekonomiczną, będzie pracował z temp komfortową. Producent zna temat bo już z nim rozmawiałem, ale pytam czy to się zmieni bo jest to pomyłka lub błąd w sofcie, czy nie zmieni się bo tak ma być i koniec. Przy okazji użytkownicy którzy o tym nie wiedzą, mogą uniknąć zdziwienia i zdenerwowania, gdy sterownik na złość Niemcom ;) nie będzie chciał przyjąć ustawień ekonomicznych i to tyle :)

No tak, tylko po co się tak bawić by jeden tydzień rozbijać na 4 komórki pamięci? Chciałem zaprogramować jeden tydzień jako pracujący czyli z mniejszymi temperaturami a drugi tydzień z wyższymi, gdy ktoś jest w domu. I niestety wówczas sterownik będzie zawsze wybierał nastawienia z wyższymi wartościami. U mnie akurat żona nie ogarnia takich rzeczy i ma prawo do tego, więc aby nie grzebała, chciałem wykorzystać do tego komórki pamięci. Nastawione ma np na 3 tygodnie jeden nastaw a jak się siedzi w domu (ona lub ja), to wybiera się inne ustawienia. Wiem, można korzystać z ustawień stałych, Komfortowe lub Ekonomiczne, ale wówczas znowu trzeba pamiętać o wprowadzeniu zmian gdy idziemy spać lub np gdy przebywamy po za domem i łatwo o tym niestety zapomnieć. Po to chyba miała służyć ta pamięć, bo w chwili obecnej to jakoś tak nie bardzo to funkcjonuje, no chyba że autor miał właśnie taką funkcjonalność na myśli ...

W sumie to temat do autora sterownika Pana Tomka. Chodzi o programator czasowy. W sumie to użyteczne są dwie pamięci w sterowniku, T1 i T2, zakładając, że np. na T1 nastawimy od poniedziałku do piątku temp w jakiś określonych godzinach a na T2 sobota i niedziela. Temperatura wyższa przejmuje priorytet nastawu, gdyż jeśli np. zaprogramujemy od PN do ND temp komfortową na 210C w T1 to w T2 gdy w tych samych godzinach będziemy chcieli mieć temp ekonomiczną to sterownik i tak ustawi to co mamy w pamięci na T1 czyli temp komfortową. Tak więc chcąc np. zaplanować sobie 4 komórki pamięci to zaczyna się z tym problem, gdyż gdy w poszczególnych dniach i godzinach, gdy temp zadana będzie komfortowa, to nigdy nie uda się otrzymać temp ekonomicznej w tym samym czasie ale pod inną komórką pamięci czyli np. w T2, T3 i T4 i bez znaczenia jest tu kolejność zmian pamięci w zakresie wzrostu temp, czyli od najmniejszej do największej ;( Doszedłem do tego przypadkiem, gdyż chciałem zaplanować w dni robocze niższą temp gdy nikogo nie ma w domu. Jednak bywa tak iż jestem jeden tydzień w miesiącu cały czas w domu i wówczas chciałbym mieć temp komfortową i wówczas niestety pamięć T2 przejęła priorytet temperaturowy nad T1 gdzie miałem zaplanowaną temp niższą w pokoju. Pytanie moje dotyczy idei działania tych pamięci, bo wg mnie wystarczyłoby umieścić tylko dwie komórki pamięci. Czy to jest jakiś błąd programowy czy celowe działanie? Jeżeli celowe, to w jakim celu? Dzięki i pozdrawiam.

wszystko ładnie pięknie tylko jest jeden "maleńki" problem ... 26,6 x 30 dni daje nam 798kg na miesiąc 798kg x 6 miesięcy to jest 4788kg Pestka jest lekka w będzie też i przestrzenna, więc tu pojawia się ten "maleńki" problem :( Jak to chłolerstwo zmagazynować ...? no ale po za tym to jak widać rewelacja, tylko pogratulować. Możesz napisać jak duże były to worki, albo ile wchodzi do BigBaga?

@ KamilCZK Dzięki, za odpowiedź. Wczoraj akurat zmieniałem pozycję korony na palniku wg zalecenia producenta kotła i zasypałem węglem o kaloryczności od 28 do 30MJ Do tej pory zawsze zaniżałem parametr kaloryczności gdyż tak mi się najlepiej spalało i nie miałem niedopałków jak i spieków, oraz niską temp na podajniku. Gdy podawał rzadziej to z kolei temp podajnika mi rosła. Po dzisiejszej nocy jednak zauważyłem że mam nie dopałki, ale kopczyk idealnej wysokości i właśnie na zaniżonej kaloryczności ale podskoczyło spalanie o jakieś 1,5 do 2 kg/dobę. Spróbuję Twoich nastawień, ale dziwi mnie, że nie masz spieków przy takim wietrze bo u mnie produkuje się ich w nadmiarze przy takim strumieniu powietrza, tyle że ja klapkę na dmuchawie mam całkiem zdjętą, gdyż wg mojej oceny sterownik idealnie dozuje ilość powietrza. Płomień mam jasno żółty i zero sadzy na deflektorze. Jak ustawię tak jak Ty to palenisko zaczyna mi kopcić i widać wyraźny spadek mocy wiatru. No nic zobaczę za parę godzin jak to wygląda. Jeszcze raz dzięki.

Siemka, Zaciekawiłeś mnie tym podbiciem kaloryczności, ja robiłem wręcz odwrotnie, schodziłem w dół z kalorycznością, by podawać cząściej ale w mniejszych dawkach. Mógłbyś podrzucić pozostałe parametry ustawien sterownika? Będę zobowiązany, dzięki.

gdy miałem ustawioną zbyt niską moc na kotle, lub modulację ze 100% obniżoną to również tak mi w górnych granicach mocy rysował wykresy.

Praca na sterowniku jest ustawiona na automatyczną. Sterowanie temp w mieszkaniu odbywa się po przez czujnik temp. w panelu pokojowym, po przez programator czasowy, w nocy temp niższa w dzień wyższa.

przełącz na pompę cyrkulacyjną wówczas się nie wyłącza,

post #3075 praca na panelu pokojowym ze sterowaniem temp. czujnik w panelu.