Pogodówka - Wady, Zalety Ustawienia

[Przemyslaw85]

Jakiś czas temu szukałem informacji nt pogodówki (czujnika zewnętrznego temperatury) i jak się okazuje ile osób tyle opinii. Jedni zadowoleni inni z kolei psioczą bo im nie działa a umoczyli tylko pieniądze. Inni nie wiedzą z kolei jak to powinno działać albo nie wiedzą jak się za to zabrać.

 

Postaram się w tym temacie przedstawić jak właściwie powinna działać pogodówka, wraz z niezbędnym osprzętem.

 

Potrzebny osprzęt:

- czujnik temperatury zewnętrznej + kabel. Osobiście wykorzystałem kabel sieciowy 8x0,5mm2 długość kabla ok 15m. By przekrój nie był za mały połączyłem wszystkie żyły (4 i 4).

- sterownik który do którego go podłączymy. Najczęściej jest to sterownik pieca (np ST480, ST630H), ale można też do sterownika zawory 3/4D np: ST430, ST431n.

- zawór 3/4D + siłownik 3 punktowy

- 1x czujnik temperatury np Tech KTY lub PT1000 (często sterowniki mają je w komplecie)

- regulator pokojowy RS np ST280 czy też 2 stanowy np ST292

 

Montaż:

Czujnik pogodowy to nic innego jak zwykły czujnik temperatury w plastikowej obudowie mogący pracować w dość szerokim zakresie temperatur.

Powinien zostać zamontowany na północno-zachodniej/północnej stronie budynku. W miejscu przewiewnym, z dala od okien/drzwi, jak i miejscu gdzie nie będzie operowało słońce w szczególności o wschodzie czy zachodzie.

Od razu wyjaśnię dlaczego nie przy oknie/drzwiach. Chodzi o sytuacje kiedy to otworzymy na dłuższą chwilę okno/drzwi. Pewna ilość ciepła ucieknie na zewnątrz. Czujnik pomimo że jest w obudowie po chwili zacznie odczytywać temperaturę jaka go otacza.

Przykłady i skutki złej lokalizacji:

- na słońcu strona południowa: słońce ogrzewa czujnik bezpośrednio/pośrednio (np przez ogrzanie ściany) przez co odczytywana temperatury znacznie odbiega od faktycznej przez kilkanaście minut. Odczyt spóźniony. Temperatura na mieszkaniu spadnie;

- we wnęce: ruch powietrza w tym miejsce często jest niewielki przez co odczyt temperatury jest opóźniony a czasem nawet i zawyżony;

- słońce muska czujnik o wschodzie: z samego rana może być za zimno, a jak tylko słońce przestanie ogrzewać czujnik minie trochę czasu zanim mieszkanie się nagrzeje.

- słońce muska czujnik o zachodzie: faktyczna temperatura spada a czujnik notuje wzrost. W efekcie będzie za zimno na wieczór.

 

Czujnik temperatury podłączamy kablem o odpowiednim przekroju bezpośrednio do sterownika.

 

Zawór 3/4D winien być zamontowany zgodnie zaleceniami. Winien on mieszać wodę powrotną z grzejników/podłogówki z gorącą wodą z pieca. Do tego właściwe umiejscowienie pompy obiegowej. Pompa ta powinna ganiać wodę w obiegu grzejniki zawór 3/4D.

Siłownik na zaworze winien być poprawnie zamontowany i podłączony do sterownika.

Czujnik temperatury np jak na rysunku:

Czujnik nr 2 odpowiedzialny jest za kontrolę temp powrotu. Nie trzeba go montować jak ktoś nie chce dbać o powrót. Czujnik nr 1 powinien być zamontowany za pompą CO w odległość ok 1m (na takim odcinku woda ciepła i zimna powinna się już wymieszać).

 

Gdy wszystko mamy już połączone i sterownik poprawnie obsługuje siłownik zaworu 3/4D zabieramy się ustawienie sterownika.

Zaczynamy od ustawienie typu zawory: CO czy podłogówka,ustawiamy max czas otwarcia zawory (wartość z siłownika. Jak siłownik od min do max potrzebuje 120s to tyle ustawiamy na sterowniku), następnie włączamy opcję sterowania zaworem mieszającym (sterownik powinien od razu zacząć kalibrację i będzie ją powtarzał co 24 godziny).

Następnie przechodzimy do działu pogodówki i ją włączamy korygując krzywą grzania dla temperatur: -20, -10, 0, +10 odpowiednią wartość posiłkując się np taką krzywą: 

 

No i teraz jak to działa. Sterownik na podstawie temperatury zewnętrznej steruje zaworem mieszającym tak by za zaworem (woda do grzejników) uzyskać odpowiednią temperaturę zgodną z krzywą. Powiedzmy na zewnątrz mamy 0 stopni. Z krzywej wynika że na instalacje powinno płynać 50 stopni. Zawór mieszający po kilku minutach tak się ustawi że na instalację popłynie 50 stopni. Jak temperatura zmaleje zawór się bardziej otworzy, jak zmaleje przymknie. Regulacja jest cały czas.

Gdy na zewnątrz będziemy mieli +10 z krzywej wynika temperatura np 40 stopni. Wiec woda o takiej temperaturze będzie płynąć.

Temperatura w mieszkaniu powinna być odczuwana jednakowa cały czas. Nie będzie naprzemiennego efektu zimno-gorąco.

A piec cały czas pracuje by utrzymać zadaną temperaturę np 65stopni.

 

Podłączenie regulatora pokojowego:

Z funkcją RS: ustawiamy tak by regulator wpływał na zawór mieszający. Tu mamy do wybory 2 opcje:

- wpływ na zawór mieszający w sensie obniżenia o zadaną temperaturę. Tu pokojówka zgłasza: dogrzanie i nie dogrzanie.

Gdy regulator zgłosi dogrzanie temperatura zadana na instalację np 50 stopni zostanie zmniejszona o zadaną temperaturę np -10. Wiec na instalacje popłynie 40 stopni. Jak zgłosi nie dogrzanie płynie np tyle co wyszło z krzywej (aktualnie tak u mnie działa).

Ale mając taki sterownik możemy wpływać na ustawienia pieca: krzywa grzania, temp pieca, temp bojlera. temp podłogówki bez potrzeby wizyty w kotłowni.

- wpływ proporcjonalny tu sytuacja się nieco zmienia. Tu regulator wpływa na krzywą grzania. Może podnieść temperaturę zadaną na instalację. Ponad tą co ustawiła pogodówka. Można powiedzieć że ma wyższy priorytet niż pogodówka. W tej sytuacji pogodówka bardziej pełni rolę tylko czujnika temperatury zewnętrznej niż wpływ na grzanie.

Osobiście jeszcze tej opcji nie testowałem. 

 

Dwu stanowy:

Tu działa tak samo jak regulator RS w 1 trybie. Tu regulator działa jedynie w trybie dogrzanie/nie dogrzanie. Regulator zgłasza dogrzanie temperara za zaworem spada np o 10 stopni. Zgłasza niedogrzanie na instalacje płynie taka woda jak wynika z krzywej.

 

Podsumowanie na 2 przykładach.

Dom rodziców: Nowy piec z nowoczesnym sterownikiem. Instalacja z zaworem 3D w funkcji odcinającej. Więcej/mniej na mieszkanie, reszta na bojler. Na instalację płynie temperatura taka jak na piecu. Efekt był taki iż było trzeba latać do pieca co jakiś czas korygować ustawienie zawory 3D by więcej/mniej ciepłego płynęło na mieszkanie. Było odczuwalna efekt za ciepło/ za zimno. Spalanie dość wysokie.

Po zakupieniu regulatora pokojowego 2 stanowego sytuacja się poprawiła nie tylko na spalaniu (spadło) ale i na odczuwalnej temperaturze na mieszkaniu. Niestety nie jest to dobre dla pieca z racji na zimna wodę jaka wpada do pieca znacznie go wychładzając. Na ściankach pieca duża ilość smoły którą nie tak łatwo wyczyścić. Nie jednokrotnie z 60 stopni w krótkim czasie zrobiło się 40-45. Do tego zdarza się że temperatura nie rośnie przez jakiś czas a sterownik stwierdza iż wygasło w piecu. Jak jest się w domu to nie ma problemu, ale jak wszyscy w pracy trzeba rozpalać. I wygrzać całe mieszkanie.

Ale pozostał efekt "za gorąco". Na instalację poszła duża ilość gorącej wody. Regulator pokojowy zareagował bo uzyskał pożądane 21 stopni i wyłączył pompę CO, ale energia cieplna będąca w grzejnika podbija ta temperaturę na mieszkaniu do 23-24 stopni.

 

Mój dom.

Instalacja od razu zrobiona z zaworem 4D + słownik. W efekcie w domu mam cały czas mam właściwą temperaturę. Temperatura powrotu w przedziale 40-55 stopni.

Spalanie nie ma co porównywać z racji na zupełnie inne piece i rodzaj instalacji.

 

Jedno co zauważyłem negatywnego z pogodówką. Po przewietrzeniu mieszkania np w okresie zimowym (spada temperatura na mieszkaniu z 20 do np 15 stopni) w domu rodziców znacznie szybciej temperatura wraca do zadanej niż u mnie. Ale za to nie mam efektu przegrzania.

 

No i teraz gdzie ta oszczędność.

A no jest na podstawie pracy pieca. Czym dłużej piec przebywa w podtrzymaniu tym mniej spali paliwa. Znacznie łatwiej i taniej podgrzać wodę w piecu o te 2 stopnie niż o 10-15 jak to jest w przypadku domu rodziców.

 

A teraz koszty (dla domu rodziców)

- przerobienie instalacji przy piecu sądzę że ok 700zł;

- siłownik do zaworu ok 400zł

- czujnik temp zewn: ok 50zł;

- czujnik temp: ok 30zł

- materiały powiedzmy 500zł;

- pompa CO ok 400zł (np osoba dla bojlera, albo wymiana na ekonomiczniejszą);

Całość wyjdzie ok 2080.

Kwestia dyskusyjna. Osobiście bym tą instalacje przerobił głównie przez ten zimny powrót, wygaszanie pieca i uderzenia gorąco po załączeniu pompy.

 

 

 

Mam nadzieje że nie minąłem się z prawdą. 

[Przemyslaw85]

Mały update.

Zmieniłem tryb pracy regulatora pokojowego na "proporcjonalny".

 

Sterownik pieca bazuje cały czas na temperaturze w z pogodówki i nanosi korekty +- kilka stopni. Gdy na mieszkaniu brakuje 0,1' do zadanej to podnosi temp wody o 1'. Gdy brakuje 1' do zadanej podnosi temp wody o 10'. A to znaczy że wzrost temperatury w domu jest płynny bez przegrzewania go. Natomiast gdy temperatura na mieszkaniu przekroczy zadaną to odpowiednio zmniejszą temperaturę wody na CO.

W chwili obecnej powrót temperatury na mieszkaniu do zadanej jest znacznie krótsze niż gdy tempera wody była sterowana tylko pogodówką.

No i teraz jak sobie sterownik reaguje gdy np promienie słoneczne podbija nam temp w domu. Regulator odczytuje temperaturę 21 zamiast 20 jakie ustawiliśmy. No wiec obniża temperaturę wody o 10 stopni. Jak temperatura będzie bliższa zadanej to i korekta mniejsza.

Np wczoraj promienie słoneczne podniosły mi temperaturę na mieszkaniu o 3 stopnie. Koretka wynosiła -30 stopni z 34 bazowych. Zawór został zamknięty a temperatura wody wynosiła 20-21'. Szkoda że piec nie wyłączył pompy CO w takiej sytuacji...

 

Teraz zapewne kilka osób zada pytanie czy jest sens ta pogodówka skoro regulator pokojowy w trybie proporcjonalnym wpływa na zawór 4D obniżając/podnosząc temperaturę zadana na CO. Trzeba wiedzieć co znaczy temperatura bazowa CO. Dla sterownika to taka temperatura która pozwoli utrzymać na mieszkaniu temp np 20 czy jak kto lubi 22 stopnie.

Bez pogodówki sytuacja wyglądała tak: temperatura bazowa na instalację CO ustawiamy ręcznie np 40' ( na stertowniku pieca lub przy pomocy regulatora pokojowego RS). 

Reszta działa tak jak w trybie z pogodówką. Tyle że możemy odczuwać efekt przegrzania/niedogrzania. Niestety bez ręcznej korekty temperatury bazowej regulator może nie dać rady tak obniżyć/podnieść temperaturę by ta była odpowiednia w danym momencie. Chodzi o tu o zależność brakujące 0,1' na mieszkaniu to +1' na zaworze.

No i teraz na zewnątrz mamy -10. Temperatura bazowa za zaworem to 40' regulator odczytuje temperaturę aktualną w domu i nanosi swoje zmiany. Na mieszkaniu temperatura zadana to 21 stopni a aktualna to 19'. Sterownik podbije temperaturę bazową o 10 stopni ale jak tylko temperatura na mieszkaniu będzie się zbliżać do zadanej to zacznie on zmniejszać. W efekcie temperatura na mieszkaniu może nigdy nie dotrzeć do zadanej. W takiej sytuacji wypadało by zmienić temperaturę bazową.

Podobnie może być gdy na zewnątrz mamy +10 i tu znów potrzebna będzie korekta temp bazowej na zaworem.

[Przemyslaw85]

Temat informacyjny + własne spostrzeżenia.

Ps. po co ktoś wyciął moją odpowiedz https://forum.info-ogrzewanie.pl/topic/22373-proporcjonalny-tryb-pracy-regulatora-pokojowego-wydzielone-z-pogodówka-wady-zalety-ustawienia/  do osobnego tematu? 

 

Jak komuś temat przeszkadza to niech to zgłosi do usunięcia.

[konopka]

Pogodówkę mam kilka lat,jestem zadowolony.Ja zrobiłem to duuuużo mniejszym kosztem.Sterownik pogodowy Sieger S55+czujniki /ok.60-70zl/,4D używka z siłownikiem /ok. 150/,wykonanie własne.

[Ryszard]

Temat informacyjny + własne spostrzeżenia.

Ps. po co ktoś wyciął moją odpowiedz https://forum.info-ogrzewanie.pl/topic/22373-proporcjonalny-tryb-pracy-regulatora-pokojowego-wydzielone-z-pogodówka-wady-zalety-ustawienia/  do osobnego tematu? 

 

Jak komuś temat przeszkadza to niech to zgłosi do usunięcia.

Witam,

temat oczywiście nikomu "nie przeszkadzał". Post wydzieliłem, ponieważ wg mnie nie pasował do tematu

" Pogodówka, wady, zalety", ale jeżeli autor uważa, że jest inaczej przywracam go tam gdzie został zamieszczony. Źle zrozumiałem intencje autora, przepraszam.

Pozdrawiam Ryszard.

[Przemyslaw85]

W ostatniej wypowiedzi chodziło mi głównie po co komu pogodówka skoro regulator pokojowy steruje zaworem mieszającym.

Jeśli to możliwe to proszę o dołączenie tamtej odpowiedzi do tego tematu. 

 

@Konopka jeśli chodzi o koszty. Zależy co kto już ma i ile zrobi samemu. Koszty co przedstawiłem dotyczą domu rodziców. Jeśli kogoś będzie interesowało ile kosztuje kotłownia, grzejniki, podłogówką w nowo budowanym domu to proszę dać znać to przedstawię.